Tờ Nishinippon Shimbun đã đăng một bài báo lưu ý rằng ngành công nghiệp Anime tại Nhật Bản đang trải qua một cuộc “chảy máu chất xám” đối với các công ty Trung Quốc định cư tại nước này, và đưa ra các điều kiện làm việc tốt hơn. Tuy nhiên, áp lực từ quốc tế rõ ràng đang bắt đầu có tác động tích cực đến điều kiện làm việc tồi tệ của Nhật Bản.

Ngành công nghiệp Anime là động cơ chính của khái niệm“Cool Japan” – nguồn tiếp cận văn hóa Nhật Bản ở nước ngoài, và đồng thời cũng cũng tượng trưng cho mức lương không tăng của người Nhật. Về cơ bản, các họa sĩ hoạt hình làm việc trong thời gian ngắn và được trả lương thấp. Trong một lĩnh vực có bức tranh “đen tối” như vậy, một số công ty đến từ Trung Quốc đã đem đến “ánh sáng” cho họ.

Cách trung tâm Tokyo khoảng 40 phút đi tàu. Các nhân viên làm việc âm thầm với máy tính trong một căn phòng của tòa nhà Machida, Tokyo. Người đàn ông trượt bút trên một chiếc máy tính bảng và khéo léo vẽ những đường nét trên bản phác thảo của nhân vật Anime. Văn phòng The Colored Pencil Animation Japan được thành lập vào năm 2018 từ nền tảng chính công ty China Colored-Pencil Animation Design.

Là một cửa sổ hợp tác kinh doanh với ngành công nghiệp hoạt hình Nhật Bản, công ty xử lý việc sản xuất các tác phẩm để phát sóng ở Trung Quốc và hoạt họa cho các ứng dụng trò chơi của Nhật Bản. Đội ngũ nhân viên bao gồm 17 người đến từ Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam và Ý. Trong ngành công nghiệp Nhật Bản, hầu hết các họa sĩ hoạt hình là những người làm nghề tự do (Freelancer), thường là các hợp đồng thuê ngoài không có mức lương tối thiểu.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng các nhà làm phim hoạt hình có thu nhập trung bình hàng năm là 1,25 triệu yên, (210 triệu đồng) (với độ tuổi trung bình là 27 tuổi). Takao Nakayama, 36 tuổi làm quảng cáo cho Nissen (Tokyo), công ty hỗ trợ cho The Colored Pencil Animation Japan cho biết: “Lương của một số người, được quy đổi theo giờ, dưới 100 yên, và một số làm việc đến tận khuya, có làm thêm một công việc bán thời gian khác”.

Để tạo ra một môi trường nơi họ có thể tập trung vào sản xuất, The Colored Pencil Animation Japan sử dụng các Animators toàn thời gian và cung cấp các khoản phụ cấp chỗ ở và vận chuyển. Mức lương trung bình hàng năm của một người thuê mới là khoảng 2,5 triệu Yên (420 triệu Đồng), tương đối cao so với các tiêu chuẩn của ngành. Lịch làm việc dựa trên một hệ thống Flextime (thời gian thoải mái), với rất ít người làm việc ngoài giờ và phải chạy Deadline. Đại diện công ty cho biết: “Để người xem thưởng thức hoạt hình, trái tim của người sáng tạo phải được thỏa mãn.”

Sản xuất phim hoạt hình được coi là việc nội trợ gia đình tại Nhật Bản, nhưng trong những năm gần đây, ngoài Coloured Pencil Animation Japan, các công ty Trung Quốc khác đã nhảy vào thị trường này. Họ cung cấp một môi trường làm việc tốt và một bộ phận nhân viên đang dần thay đổi.

Theo ông Iijima, hệ thống ủy ban sản xuất là phổ biến ở Nhật Bản, trong đó các nhà xuất bản, đài truyền hình và những người khác sẽ chia sẻ chi phí sản xuất. Hệ thống này khiến các nhà làm phim hoạt hình khó có thu nhập, vì họ có ngân sách hạn chế và được thuê với đơn giá thấp ngay cả khi họ thành công.

Theo một cuộc khảo sát năm 2019 của Hiệp hội Đạo diễn và Hoạt hình Nhật Bản (Tokyo), chỉ 14,7% trong số khoảng 380 người được hỏi (độ tuổi trung bình: khoảng 39 tuổi) là nhân viên toàn thời gian và 50,5% là người độc lập. Gần 10% số người được hỏi có thu nhập hàng năm dưới 1 triệu yên. ‘

“Độc lập và không có an sinh xã hội ”; “Các thiết kế quá phức tạp so với mức thù lao và không thể sản xuất hàng loạt”; “Tôi muốn họ giáo dục những người trẻ tuổi thay vì vắt họ một lần”. Cuộc khảo sát nhận được những lời phàn nàn khó chịu từ chính người lao động. Ông Iijima tuyên bố: “Không có tiến bộ trong việc truyền tải các kỹ năng hoặc thay đổi thế hệ. Sự phát triển của các công ty do Trung Quốc sở hữu có thể làm lung lay sức mạnh thương hiệu Nhật Bản.”

Tuy nhiên, theo một số báo báo cho biết cũng có những dấu hiệu thay đổi trong bối cảnh sản xuất của Nhật Bản. Thành công rực rỡ của Anime “Demon Slayer” và “Weathering with You” của Makoto Shinkai đã dẫn đến niềm tin rộng rãi rằng đầu tư vào chi phí sản xuất sẽ được đền đáp.

Sự phát triển nhanh chóng của các dịch vụ Stream như: Netflix, Disney+, Amazon,… và mở rộng thị trường quốc tế cũng là niềm động lực chính. Yasuhiro Irie, 51 tuổi, chủ tịch của Hiệp hội hoạt hình và đạo diễn Nhật Bản cho biết. “Các công ty sản xuất đang bắt đầu cảm thấy rằng họ phải tích cực tăng chi phí sản xuất”. Đây là dấu hiệu tốt dành cho ngành công nghiệp Anime Nhật Bản.

Nguồn: The Nishinippon Shimbun